.:: شیر مادر بهترین غذا برای كودك است ::.

شیر مادر شامل تمام مواد مغذی مورد نیاز برای شیرخوار در 4 الی 6 ماهگی اول زندگی است. جالب اینجاست كه ترکیبات شیر مادر بر اساس نیاز نوزاد تنظیم ‌شده است.

مثلا یک نوزاد نارس همان شیری را از مادر دریافت خواهد کرد که می‌تواند هضم کند. ویتامین و آهن شیر مادر تا 4 الی 6 ماهگی نوزاد كافی است. نمك، كلسیم و فسفات هم در حد كفایت وجود دارند. در این شیر آنزیمی بنام لیپاز وجود دارد كه هضم چربی را آسانتر می‌کند. شیر مادر بدلیل داشتن آنتی بادی و گلبول سفید می‌تواند شیرخوار را در مقابل برخی عفونتها محافظت كند.

تركیب شیر مادر :
تركیب شیر مادر در ابتدا و انتهای هر وعده شیردهی تغییر می‌كند. این شیر در ابتدا آبكی و آبی رنگ است كه غنی از پروتئین، قند، ویتامین، املاح و آب است و در انتها سفیدتر و سرشار از چربی است. این چربی منبع اصلی تامین انرژی شیرخوار است. بنابراین دوره شیردهی باید کامل باشد و هرگز سعی نشود که در هر وعده از هر دو سینه شیر داده شود. نوزادانی كه شیر مادر می خورند حتی در آب و هوای گرم به آب اضافی نیاز ندارند.

مضرات تغذیه با شیر خشک :
1- افزایش احتمال آلودگی و بروز عفونت نوزادان از جمله اسهال مزمن
2- كمبود ویتامین، فقر آهن، نمك زیاد، كلسیم و فسفات زیاد، چربی نامناسب، پروتئین نامناسب ، بدی هضم و جذب
3- احتمال بروز حساسیت مثل آسم و اگزما
4- مشكل مكیدن

زمان شروع اولین تغذیه :
تغذیه با شیر مادر باید هر چه زودتر پس از تولد نوزاد شروع شود. بنابراین اولین تغذیه باید از روی تخت زایمان شروع شود.

دفعات شیر دهی :
متناسب با تقاضای نوزاد تعیین می‌شود و ساعت معینی ندارد.

مدت زمان تغذیه :
به شیر خوار اجازه دهید هر موقع و هر چقدر كه می خواهد از پستان مادر شیر بخورد. لازمست مادر در طول روز از هر دو پستان خود بطور منظم به شیرخوارش شیر بدهد ولی دقت کنید که در هر وعده فقط از یک پستان باید شیر بخورد.

تب شیر چیست ؟
گاهی اوقات قبل از آنكه شیر مادر جاری شود پستان او سفت شده و برای مدت 24 ساعت تب می‌كند كه این حالت را تب شیر می نامند. این تب معمولا بدون درمان بهبود می یابد ولی اگر بیشتر از 48 ساعت طول كشید، باید بدنبال علل عفونی گشت. برای درمان تب شیر باید پستان را به دفعات از شیر تخلیه کرد.

ماستیت چیست ؟
اگر سفت شدن پستان برطرف نشود، ممكن است بافت پستان عفونت كند و قسمت عفونی قرمز، داغ، متورم و دردناك شده، مادر مجددا تب می‌كند كه به این حالت ماستیت می‌گویند. برای درمان ماستیت ابتدا باید پستان تخیله شود. تجویز آنتی بیوتیك، تب بر و استفاده از كمپرس گرم پستان مبتلا نیز در مراحل بعدی باید انجام شوند. لازم به ذکر است که در حالت ماستیت نیازی به قطع شیردهی نیست.

آبسه پستان چیست ؟
اگر ماستیت درمان نشود، آبسه پستان ایجاد می‌شود. در این حالت پستان دردناك و داغ است. برای درمان آبسه پستان بیمار را باید در بیمارستان بستری نموده و با شكاف آبسه محتویات آنرا تخلیه نمود.

جلوگیری از زخم نوك پستان :
نوك پستان را نباید بیشتر از یكبار در روز شست. در این شستشو بهتر است از آب خالص استفاده شود. برای جلوگیری از بروز این حالت مادر باید اجازه دهد تا كودك خودش بعد از اتمام تغذیه پستان را رها كند. برای درمان این زخم به چند نکته باید توجه کرد :
اصلاح حالت مكیدن
مالیدن قطره آخر شیر روی پستان
قرار دادن نوك پستان در مقابل هوا و آفتاب در فاصله دفعات شیردهی
مالیدن کرمهای وازلین استریل